ฐานข้อมูลพืชพรรณไม้ภายในโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของมูลนิธิชัยพัฒนาชื่อ : แตงกวาญี่ปุ่น
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cucumis sativus L.
ชื่อวงศ์ : Cucurbitaceae
ชื่อสามัญ : Japanese cucumber
| ชนิด/ประเภท | ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : เป็นไม้เลื้อย มีอายุสั้น |
| ราก | ราก มีระบบรากแก้ว แทงลึกลงดิน มีลักษณะกลมเล็กๆ มีรากแขนงรากฝอยเล็กๆ ออกรอบๆ มีสีน้ำตาล |
| ต้น | ลำต้น มีลำต้นเดี่ยว เป็นเถาเลื้อย มีอายุสั้น มีอายุเพียงปีเดียว หรือฤดูเดียว ลำต้นมีลักษณะกลมๆ เถาแข็งและเหนียว มีสีเขียว ลำต้นม้วนพันสิ่งยึดเกาะได้ดี ลำต้นมีขนหยาบ |
| ใบ | ใบ เป็นใบเดี่ยวแบบฝ่ามือ มีลักษณะรูปสามเหลี่ยม ปลายใบแหลม มีสีเขียว มีก้านใบยาวรองรับ ใบมีขนหยาบ |
| ดอก | ดอก เป็นดอกเดี่ยว มี 2 เพศ ดอกเพศเมีย เป็นดอกเดี่ยว กลีบเลี้ยงสีเขียว กลีบดอกมีสีเหลือง ดอกตัวเมียมีลูกแตงกวาเล็กๆ ติดมาด้วย ดอกตัวผู้ เป็นดอกเดี่ยว ดอกเป็นช่อออกตามซอกใบ ก้านช่อดอกจะยาว ดอกตัวผู้มีเกสรยื่นออกเล็กน้อย และไม่มีลูกเล็กๆ ติดที่โคนดอก |
| ผล | ผล มีลักษณะทรงกลม ทรงกระบอก เรียวยาว ผลอ่อนมีหนามสั้นๆ มีใส้ภายในผล อ่อนนุ่มลื่นคล้ายเจล มีเมล็ดเรียงกันอยู่ เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีรสชาติกรอบอร่อย ผลมีสีเขียวเข้ม ผลมีขนาดใหญ่ยาวกว่า ใช้รับประทานเมื่อยังอ่อนมีเมล็ดอยู่ภายในผล จะมีหลายเมล็ดในผล ภายในไส้มีเมล็ดเรียงกันอยู่ เมล็ดมีลักษณะทรงยาวรี เมล็ดมีสีน้ำตาล |
การกระจายพันธุ์ : มีถิ่นกำเนิดแถบเอเชียและแอฟริกา
การขยายพันธุ์ : เพาะเมล็ด
การเพาะปลูก : นำเมล็ดพันธุ์ประมาณ 3-4 เมล็ด ใส่ลงในลงหลุมปลูก พร้อมกลบดินให้แน่นพอประมาณ ให้มีระยะห่างประมาณ 1.5×1 เมตร เมื่อต้นกล้ามีอายุได้ประมาณ 10 วัน ให้ถอนต้นที่ไม่สมบูรณ์ออก ให้เหลือแค่สองต้น เมื่อเริ่มทอดยอดหรือเลื้อย ให้เริ่มทำค้าง โดยการปักไม้ค้าง เพื่อที่จะให้ต้นพัน หรือเลื้อยขึ้นไปตามไม้ ในระยะแรกต้องมีการจับยอดมาพันไม้ค้างไว้
การเจริญเติบโต : แตงกวาญี่ปุ่นเป็นพืชที่ชอบน้ำ ต้องระบายน้ำดี น้ำไม่ขัง ชอบแสงแดด ต้องดูแลรดน้ำเสมอ และโดนแดดได้ตลอดวัน จะเจริญเติบโตได้ดี ต้องหมั่นรดน้ำให้ชุ่ม โดยรดน้ำเช้าเย็น จะทำให้ต้นโตได้เร็ว
ประโยชน์ : แตงกวามีเอนไซม์อีเรพซิน (erepsin) ช่วยย่อยโปรตีนได้ สรรพคุณของแตงกวา ขับปัสสาวะ แก้ไข้ กระหายน้ำ ใบแตงกวาแก้ท้องเสีย และช่วยลดความดันโลหิตสูง นิยมรับประทานเป็นผักสด แต่สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลายชนิด เช่น ผัด ต้ม ดอง นึ่ง หรือนำมาคั้นน้ำเป็นเครื่องดื่ม หรือนำมาตกแต่งจานอาหาร
แตงกวา ช่วยป้องกันไม่ให้ร่างกายเกิดอาการขาดน้ำ เพราะในตัวของมัน มีน้ำเป็นส่วนประกอบถึง 90% ช่วยลดความร้อนในร่างกาย ทั้งภายนอก และภายใน สามารถล้างสารพิษที่มีอยู่ในร่างกายได้ และยังสามารถช่วยละลายก้อนแข็งที่อยู่ในไตได้ด้วย แตงกวา อุดมไปด้วยวิตามินมากมาย ทั้ง A B C และโฟลิค ช่วยลดการเกิดถุงใต้ตา และอาการตาบวม ช่วยลดความดันโลหิต และรักษาสมดุลในร่างกาย เช่นระดับน้ำตาลในเลือด และทำให้ระบบภูมิคุ้มกัน อยู่ในสภาพวะที่เหมาะสม ช่วยในการขับถ่าย แก้อาการท้องผูก ลดการเกิดกลิ่นปาก ด้วยการทำแตงกวาฝานแผ่นบางๆ อมไว้ที่เพดานปากซักครึ่งนาที สารจากแตงกวา จะสามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรีย อันเป็นสาเหตุของกลิ่นปากได้ ช่วยบำรุงระบบการย่อยอาหารในร่างกาย เสริมสร้างการทำงานของระบบประสาท ลดกรดในกระเพาะอาหาร สำหรับคนที่เป็นโรคกระเพาะ แก้อาการนอนไม่หลับ มีสารต้านมะเร็ง มีฤทธิ์ ช่วยในการขับปัสสาวะ