ฐานข้อมูลพืชพรรณไม้ภายในโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของมูลนิธิชัยพัฒนา
ชื่อ-สกุล |
มูลนิธิชัยพัฒนา |
ที่อยู่ |
เลขที่ 2012 ซอยอรุณอัมรินทร์ 36 แขวงบางยี่ขัน เขตบางพลัด กรุงเทพมหานคร 10700 |
โทรศัพท์ |
02-447-8585 ถึง 8 |
ถั่วแขกสีเหลือง ได้จากการผสมข้ามระหว่างถั่วแขกสายพันธุ์แม่ (CMB 002) กับสายพันธุ์พ่อ (CMB 001) ซึ่งเป็นพันธุกรรมจากแหล่งรวบรวมสายพันธุ์ถั่วแขกของสาขาพืชผัก มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ลักษณะสายพันธุ์แม่ เป็นถั่วแขกเลื้อย ฝักกลม สีเขียว ให้ผลผลิตสูง ออกดอกเร็ว ส่วนสายพันธุ์พ่อเป็นถั่วแขกพันธุ์พุ่ม ฝักกลม ปลายเรียวแหลม ฝักมีสีเหลือง ผลผลิตต่ำ ทำการผสมข้ามเมื่อปี พ.ศ. 2551 ณ สำนักฟาร์มมหาวิทยาลัยแม่โจ้ อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ ปลูกตัดเลือกจำนวน 7 รอบ ได้ถั่วแขกที่มีลักษณะคงที่ทางพันธุกรรม จากนั้น ทำการปลูกทดสอบรวมกับสายพันธุ์อื่น ๆ เพื่อเก็บข้อมูลลักษณะประจำพันธุ์ ณ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ในปี พ.ศ. 2557 – 2558 ได้นำไปปลูก ณ ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืช จักรพันธ์เพ็ญศิริ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตร เมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2559 และพระราชทานนามว่า “ถั่วแขกสีเหลืองเทพรัตน์ เบอร์ 1”
| ชนิด/ประเภท | ชื่อไทย ถั่วแขก ชื่อสามัญ common bean ชื่อวิทยาศาสตร์ Phaseolus vulgaris L. วงศ์ Fabaceae พืชผัก ไม้เถาล้มลุก |
| ต้น | ไม้เถาไม่มีเนื้อไม้ ลำต้นบาง มีการเจริญเติบโตแบบขึ้นค้าง (indeterminate) สีเขียว |
| ใบ | ใบประกอบแบบขนนกหนึ่งชั้น (pinnately compound leaf) ใบย่อยจำนวน 3 ใบ (trifoliolate) รูปไข่กว้าง (ovate) สีเขียวแต้มม่วง ใบย่อยส่วนปลาย กว้าง 10.5 เซนติเมตร ยาว 13.25 เซนติเมตร ปลายใบแหลม (acute) แผ่นใบทั้งสองด้านมีขนเล็กน้อย (pubescent) ก้านใบสีเขียว |
| ดอก | ช่อดอกแบบช่อกระจะ (raceme) ออกตามซอกใบ กลีบเลี้ยง (calyx) สีเขียว กลีบดอก 5 กลีบ สีขาว ประกอบด้วย กลีบกลาง (standard) 2 กลีบ เชื่อมติดกัน กลีบคู่ข้าง (wing) 2 กลีบ แยกจากกัน และกลีบคู่ล่าง (keel) 2 กลีบ |
| ผล | ผลเป็นฝักแบบถั่ว (legume) รูปขอบขนาน (oblong) โค้งเล็กน้อย สีเหลือง กว้าง 0.89 เซนติเมตร ยาว 15 เซนติเมตร ความหนา 0.97 มิลลิเมตร น้ำหนักประมาณ 8.17 กรัม ปลายฝักแหลม ผิวเรียบ ฝักสดสีเหลือง |
| เมล็ด | รูปร่างเมล็ดเป็นรูปไต (kidney shape) สีขาว ขั้วเมล็ด (hilum) สีครีม จำนวนเมล็ด 8 – 9 เมล็ดต่อฝัก น้ำหนัก 100 เมล็ด เฉลี่ย 21.98 กรัม |
1. อายุการออกดอก 30 – 35 วัน หลังเพาะเมล็ด, 2. ผลผลิตต่อต้นประมาณ 500 - 600 กรัมต่อต้น